Stel je voor: je hebt net een nieuw verkoopsysteem gelanceerd voor je e-commerce platform. De verwachtingen zijn hooggespannen, vooral nu je populaire en gewilde producten zoals high-end videokaarten verkoopt. Maar kort na de lancering merk je dat al je voorraad in seconden is uitverkocht, niet door je trouwe klanten, maar door bots van scalpers die de producten opkopen om ze elders met winst te verkopen. Dit leidt tot frustratie bij je klanten en imagoschade voor je bedrijf. Hoe had dit kunnen gebeuren? Het antwoord ligt in onveilig ontwerp – een veelvoorkomend probleem dat bedrijven enorme verliezen kan opleveren als het niet tijdig wordt aangepakt.
Wat is Insecure Design?
In de kern is onveilig ontwerp het gebrek aan beveiligingscontroles die in een applicatie worden geïntegreerd gedurende de ontwikkelingscyclus. Dit betekent dat essentiële beveiligingsmaatregelen, zoals toegangscontrole, gegevensbescherming en anti-misbruik mechanismen, niet of onvoldoende in het ontwerp zijn opgenomen. Dit kan verstrekkende en diepgewortelde beveiligingsgevolgen hebben, omdat de applicatie zelf niet met beveiliging in gedachten is ontworpen.
Onveilig ontwerp gaat verder dan alleen codering; het betreft het fundamentele architectonische kader van een systeem. Zelfs met een perfecte code kunnen er alsnog ernstige kwetsbaarheden aanwezig zijn wanneer het systeem niet vanaf het begin ontworpen is met veiligheid als prioriteit. In de OWASP Top 10 van 2021 wordt dit probleem benadrukt als een belangrijk aandachtspunt, omdat het bedrijven kwetsbaar maakt voor verschillende soorten aanvallen.
Voorbeeld: Bots en Scalping op een E-Commerce Website
Laten we kijken naar een scenario waarin een retailketen geen adequate bescherming heeft ingebouwd tegen bots die massaal high-end videokaarten opkopen. Dit gebeurt vaak binnen enkele seconden na het beschikbaar komen van de producten, waarbij geautomatiseerde scripts het koopproces versnellen. De gevolgen zijn ernstig: Echte klanten blijven met lege handen achter, terwijl de producten voor veel hogere prijzen op andere platforms worden doorverkocht. Dit schaadt niet alleen de reputatie van de retailer, maar ook die van de fabrikant van de videokaarten.
In dit scenario wordt duidelijk dat het gebrek aan een goed beveiligd ontwerp ernstige gevolgen heeft. Het probleem had voorkomen kunnen worden door al tijdens de ontwerpfase rekening te houden met deze mogelijke dreigingen en beveiligingsmaatregelen zoals anti-bot strategieën in te bouwen.
Waarom Insecure Design een Risico is
Wat maakt onveilig ontwerp zo gevaarlijk? Het feit dat de kwetsbaarheden vaak pas aan het licht komen wanneer het te laat is. Het systeem lijkt op het eerste gezicht prima te functioneren, totdat kwaadwillenden manieren vinden om het ontwerp uit te buiten. In ons voorbeeld van de e-commerce website waren er geen maatregelen genomen om het gedrag van geautomatiseerde bots te herkennen en blokkeren. Hierdoor ontstaat er niet alleen financieel verlies door misgelopen verkoopkansen, maar ook blijvende reputatieschade bij consumenten.
Hoe voorkom je een Insecure Design?
Gelukkig zijn er manieren om je systeem vanaf de ontwerpfase te beschermen tegen dit soort aanvallen. Hier zijn enkele stappen die je kunt nemen om ervoor te zorgen dat jouw ontwerp veilig is:
Dreigingsmodellering: Door tijdens de ontwerpfase te anticiperen op mogelijke aanvalsscenario’s, zoals het gebruik van bots, kun je deze dreigingen al vroeg aanpakken. Vraag jezelf af: “Hoe kunnen kwaadwillenden dit systeem misbruiken?”
Gebruik van veilige ontwerppatronen: Zorg dat je ontwerppatronen gebruikt die getest en bewezen effectief zijn tegen bekende aanvalsmethoden. Ontwerp bijvoorbeeld specifieke anti-botmaatregelen, zoals CAPTCHA’s of een vertraagde verwerking van verdachte transacties.
Plausibiliteitscontroles: Voeg controles toe die abnormaal gedrag kunnen detecteren, zoals het plaatsen van een groot aantal bestellingen binnen enkele seconden. Dit maakt het moeilijker voor bots om door het systeem heen te komen zonder dat het wordt opgemerkt.
Testen op misbruikscenario’s: Simuleer aanvallen zoals die van bots en scalpers in je tests. Dit helpt om potentiële kwetsbaarheden bloot te leggen en te verhelpen voordat het systeem live gaat.
Veilig ontwikkelingsproces: Integreer beveiliging vanaf het begin in elke fase van de ontwikkelingslevenscyclus. Dit zorgt ervoor dat beveiliging geen latere toevoeging is, maar een integraal onderdeel van het ontwerp.
Voorbeelden van beveiligingsmaatregelen
In ons e-commerce voorbeeld had de retailer verschillende ontwerpoplossingen kunnen implementeren om zich te beschermen tegen bots en scalpers:
- Anti-bot technologie: CAPTCHA’s of andere technieken die menselijke interactie vereisen, hadden het voor bots moeilijker gemaakt om massaal aankopen te doen.
- Beperkte bestellingen per klant: Door een limiet te stellen aan het aantal producten dat een klant kan kopen binnen een bepaalde tijdspanne, hadden grote aankopen door scalpers kunnen worden voorkomen.
- Real-time monitoring: Het monitoren van verdachte activiteiten, zoals herhaalde snelle aankopen, had het systeem kunnen waarschuwen voor mogelijk misbruik.
Conclusie
Onveilig ontwerp is een sluipend gevaar dat bedrijven kan blootstellen aan ernstige risico’s, zoals financieel verlies en reputatieschade. In het geval van de e-commerce website zagen we hoe het ontbreken van adequate ontwerpprotectie tegen bots resulteerde in massale opkooppraktijken door scalpers. Dit soort problemen had voorkomen kunnen worden door tijdens de ontwerpfase al de juiste beveiligingsmaatregelen te integreren.
Het is essentieel om vanaf het begin een veilige ontwikkelingslevenscyclus te hanteren, waarin dreigingsmodellering, veilige ontwerppatronen en rigoureuze tests standaard zijn. Zo zorg je ervoor dat jouw software bestand is tegen aanvallen en dat jouw klanten veilig gebruik kunnen maken van jouw diensten.
